Cmentarz Gdańsk Oliwa to trzeci co do wielkości cmentarz w Gdańsku, zajmujący powierzchnię 5 ha.
Jego historia jest niezwykle bogata i związana z istnieniem kilku odrębnych cmentarzy, które ostatecznie zostały scalone w jedną nekropolię.
Historia Cmentarza Gdańsk Oliwa
Cmentarz Gdańsk Oliwa to trzeci co do wielkości cmentarz w Gdańsku, zajmujący powierzchnię 5 ha. Jego historia jest niezwykle bogata i związana z istnieniem kilku odrębnych cmentarzy, które ostatecznie zostały scalone w jedną nekropolię.
Historia powstania cmentarza związana jest z istniejącymi dawniej czterema odrębnymi cmentarzami, które znajdowały się w obecnych granicach nekropolii:
- Cmentarz katolicki I, założony w 1832 roku przez parafię katolicką przy kościele pocysterskim. Znajdował się na działce w kształcie prostokąta z wejściem od ul. Czyżewskiego.
- Cmentarz ewangelicki I, powstały w 1835 roku z inicjatywy Gminy Ewangelickiej, która przejęła kościół św. Jakuba. Był zlokalizowany na północ od cmentarza katolickiego.
- Cmentarz katolicki II, założony w 1920 roku dla parafii p.w. Świętej Trójcy, gdy pierwsza część nekropolii została zapełniona.
- Cmentarz ewangelicki II, otwarty również w 1920 roku dla parafii ewangelickiej po całkowitym wykorzystaniu pierwszej części cmentarza.
Ponadto, na północy cmentarza znajdował się niewielki cmentarz bezwyznaniowy, utworzony w 1921 roku, który został zlikwidowany w 1945 roku.
Do 1945 roku wymienione cmentarze funkcjonowały oddzielnie, po czym zostały przejęte przez kościół katolicki. Dwa lata później, w 1947 roku, Zarząd Miasta Gdańska przejął teren, tworząc cmentarz komunalny „Oliwski”.



Architektura i zabytki cmentarza
Cmentarz Gdańsk Oliwa jest wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego znaczenie historyczne. Na jego terenie znajduje się zabytkowa kaplica cmentarna, wzniesiona w 1909 roku z inicjatywy proboszcza Schrötera. Budynek został zaprojektowany przez architekta Singera i zbudowany przez firmę Klawikowski. Oprócz kaplicy zachowało się wiele grobów z XIX i XX wieku, a także dawny grobowiec o wymiarach 4,35 x 5 m, który obecnie pełni funkcję pomieszczenia gospodarczego.
Cmentarz posiada różnorodne ogrodzenie, z dużą częścią oryginalnych kutych płaskowników. Na terenie zachował się także starodrzew, w tym malownicze aleje lipowe oraz pojedyncze ozdobne drzewa różnych gatunków, posadzone zarówno w przeszłości, jak i obecnie przy grobach.
Znane osoby pochowane na cmentarzu
Cmentarz Oliwski jest miejscem spoczynku wielu zasłużonych postaci, które miały istotny wpływ na historię Gdańska i Polski. Wśród nich znajdują się:
- Lech Bądkowski – pisarz, dziennikarz, działacz polityczny, sygnatariusz Porozumień Sierpniowych w 1980 roku.
- Marian Kołodziej – znany scenograf teatralny i filmowy, więzień obozu koncentracyjnego Auschwitz.
- Franciszek Mamuszka – historyk, krajoznawca i autor wielu publikacji o Gdańsku i Pomorzu.
- Kazimierz Kopecki – inżynier, jeden z pionierów przemysłu naftowego w Polsce.
- Witold Bublewski – wybitny architekt, autor wielu projektów urbanistycznych w Gdańsku.
Informacje praktyczne
Lokalizacja i kontakt
- Adres cmentarza i biura: Gdańsk-Oliwa, ul. Opacka 8
- Telefon do biura: 58 55-22-922
Miejsca postojowe
Dla odwiedzających dostępne są następujące parkingi:
- Parking przy ul. Cystersów – ok. 40 miejsc postojowych.
- Plac u zbiegu ul. Tatrzańskiej i ul. Czyżewskiego – ok. 40 miejsc postojowych.
- Parking po prawej stronie ul. Czyżewskiego za bramą cmentarza – ok. 200 miejsc postojowych.
Po ceremonii pogrzebowej wiele rodzin decyduje się na organizację stypy, aby w spokojnej atmosferze wspólnie wspominać zmarłego. Jeśli szukasz odpowiedniego miejsca na stypę w Gdańsku, Restauracja Fischgarten oferuje elegancką przestrzeń, dopasowane menu i dyskretną obsługę, zapewniając godne pożegnanie bliskiej osoby.
Podsumowanie
Cmentarz Gdańsk Oliwa to miejsce o ogromnym znaczeniu historycznym i kulturowym. Jest trzecią co do wielkości nekropolią w Gdańsku, łączącą w sobie bogatą historię, unikalną architekturę i miejsce spoczynku wielu wybitnych osobistości. Otoczony starodrzewem i zabytkowymi elementami, stanowi ważny punkt na mapie miasta, będąc zarówno miejscem zadumy, jak i żywą lekcją historii.